اشاره
همواره فهم ودرک حقایق قرآن برای انسان آگاه وخواهان کشف واقعیات‌ِ حیات‌ِفرازمانی انسان، مطلبی بوده که او را به دنبال تفسیر آن کشانده است. زوایای آشکار و پنهان قرآن، تفسیری از زبان صاحبان درک آن حقایق می خواهد. اینان کسی جز معصومان از عترت پیامبر خدا نیستند، آنانی که پیامبر گرامی اسلام به عنوان هم ردیف قرآن معرفی نمود.
این سلسله، مجموعه‌ای از تفسیر سالار شهیدان علیه‌السلام در باره برخی از آیات قرآنیاست که بی گفت‌گو، شنیدن تفسیر قرآنی از عزیز عرش وارض بسی شیرین است. در آغازسخنانی چند از امام علیه‌السلام پیرامون جایگاه قرآن در حیات انسان، و قرآن و خانه وحی حسینی، فضل قرائت قرآن و ابعاد مختلف قرآن را بررسی خواهیم نمود.
سوره توبه
سوره توبه نهمین سوره قرآن ودارای صد و بیست ونه آیه میباشد، این سوره تنها سوره‌ای است که در آغازآن -بسم الله الرحمن الرحیم- نیامده است این سوره مدنی است و در سال نهمین هجری نازل شده است. نام دیگر این سوره -براءت- است این سوره یکی از سوره‌هایی است که تماما در یک مرحله بر پیامبر گرامی اسلام نازل شده است. ودر فضل وارزش قرائت آن از پیامبر گرامی اسلام روایت شده است که هر کس سوره انفال وبراءت بخواند من اورا در روز قیامت شفاعت میکنم.
(هو الذی ارسل رسوله بالهدی ودین الحق لیظهره علی الدّین کله و لو کره‌المشرکون)
او خدایی است که پیامبرش را با هدایت ودین حق ـ به سوی مردم ـ فرستاد تابرتمامی مکاتب چیره شود هر چند مشرکان خوش ندارند.
امام حسین علیه‌السلام در باره زمان وکیفیت تحقّق مضمون این آیه شریفه می فرماید:
منا اثنا عشر مهدیا أولهم امیر المؤمنین علی بن ابی طالب وآخرهم التاسع من‌ولدی وهو القائم بالحق یحیی الله به الارض بعد موتها ویظهر به دین الحق علی الدّین‌کله و لو کره المشرکون، له غیبه یرتد فیها اقوام ویثبت فیها علی الدّین آخرون فیؤذون و یقال لهم: (متی هذا الوعد ان کنتم صادقین.)
اما الصابر فی غیبته علی الاذی والتکذیب بمنزله المجاهد بالسیف بین یدیرسول الله صلی الله علیه و آله .
(المؤمنون والمؤمنات بعضهم اولیاء بعض یأمرون بالمعروف وینهون عن‌المنکر ویقیمون الصلاه ویؤتون الزکوه)
مردان وزنان با ایمان برخی یاور برخی دیگرند امر به معروف میکنند ونهی از منکر می نمایند نماز را به پا میدارند و زکات را میپردازند.
او خدایی است که پیامبرش را با هدایت ودین حق ـ به سوی مردم ـ فرستاد تابرتمامی مکاتب چیره شود هر چند مشرکان خوش ندارند.
امام حسین علیه‌السلام در باره نقش مهم تربیتی والهی فریضه امر به معروف ونهی ازمنکر فرمودند:
فبدأ الله بالامر بالمعروف والنهی عن المنکر فریضه منه لعلمه بأنها اذا ادّیت واقیمت استقامت الفرائض کلها وهیّنها وصعبها، وذلک ان الامر بالمعروف والنهی عن المنکر دعّاء الی الاسلام مع ردّ المظالم ومخالفه الظالم وقسمه الفیء والغنائم واخذالصدقات من مواضعها ووضعها فی حقّها.
خداوند در این آیه شریفه در آغاز سخن از امر به معروف و نهی از منکر به عنوان یک واجب گفت زیرا خداوند میداند که هر گاه این فریضه ادا شود و صورت گیرد دوازده امام و هدایت گر ـالهی جامعه انسانی- از ما -خاندان پیامبرـ میباشد که اول ایشان امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب وآخرین آنان نهمین فرزند از نسل من است او به پادارنده حق میباشد. خداوند به واسطه او زمین را حیاتی دوباره میبخشد ودین حق را به دست او بر تمامی ادیان برتری میدهد هرچند مشرکان اکراه دارند. او غیبتی طولانی خواهد کرد که گروهی از دین برگردند و گروهی بردین پای فشارند، آنان مورد اذیت قرار گیرند وبه آنان طعنه زنند و گویند. پس کی است آن وعده اگر از راستگویانید. آنان که شکیبایی کنند بر اذیت وآزار وانکار بی دینان در زمان غیبت همانندرزمندگان در کنار پیامبر خدا باشند.
دیگر تکالیف چه آسان وچه سخت آن تحقق مییابد،زیرا امر به معروف ونهی ازمنکر – انسان را – به اسلام راستین به همراه بازگشت ناحق گرفته‌ها ومخالفت با ستمگر و قسمت کردن بیت المال وغنائم وگرفتن زکات از جای خود وصرف آن در مورد خود فرامیخواند.
سوره رعد
سوره رعد سیزدهیمن سوره قرآن کریم دارای چهل وسه آیه است این سوره ازسوره‌هایی است که در باره مکی یا مدنی بودن آن اختلاف است ابن عباس میگوید همه آن مکی است ومقاتل وابن کلبی میگویند به جز آخرین آیه همه مکی هستند وحسن بصری وعکرمه وقتاده میگویند این سوره همه مدنی است مگر دو آیه آن که مکی است از پیامبر گرامی اسلام نقل شده است که هر کس این سوره را قرائت کند به عدد ابرهایی که در گذشته بود ودر آینده ایجاد میشوند به او پاداش داده میشود ودر روز قیامت از وفاکنندگان به عهد وپیمان خدا محسوب میشود.
(قل کفی بالله شهیدا بینی وبینکم ومن عنده علم الکتاب)
بگو خداوند برای شهادت وگواهی بین من وشما کافی است وآنان که نزد شان علم ودانش قرآن است.
امام حسین علیه‌السلام درباره عالمان به کتاب خدا میفرماید:
نحن الذین عندنا علم الکتاب وبیان ما فیه ولیس عند احد من خلقه ما عندنا، لاناااهل سر الله نحن آل الله وورثه رسوله.
ما کسانی هستیم علم ودانش کتاب خدا وتفسیر آیات آن نزد آنان است، آنچه درنزد ماست هیچ کس دارا نیست زیرا ما اهل اسرار پنهان خداییم، ما خاندان خداییم و وارثان پیامبر او.