برترین انسان ها
سوره‌های بقره، آل عمران، نساء
اشاره
همواره فهم و درک حقایق قرآن برای انسان آگاه وخواهان کشف واقعیات حیات فرازمانی انسان، مطلبی بوده که او را به دنبال تفسیر آن کشانده است. زوایای آشکار و پنهان قرآن، تفسیری از زبان صاحبان درک آن حقایق می خواهد. اینان کسی جزمعصومان از عترت پیامبر خدا نیستند، آنانی که پیامبر گرامی اسلام به عنوان هم ردیف قرآن معرفی نمود.
این سلسله، مجموعه‌ای از تفسیر سالار شهیدان علیه السلام در باره برخی از آیات قرآنی‌است که بی گفت‌گو، شنیدن تفسیر قرآنی از عزیز عرش وارض بسی شیرین است. در آغاز سخنانی چند از امام علیه السلام پیرامون جایگاه قرآن در حیات انسان، و قرآن و خانه وحی حسینی، فضل قرائت قرآن وابعاد مختلف قرآن را بررسی خواهیم نمود.
سوره بقره
سوره بقره دومین سوره قرآن کریم ودارای دویست وهشتاد و شش آیه می‌باشد.این سوره از سوره‌های مدنی است و تنها یک آیه آن (واتقوا یوما ترجعون فیه الی الله) مکی است و امام صادق علیه السلام در فضل قرائت این سوره فرموده است: هر کس این سوره و سوره آل عمران را بخواند، او روز قیامت در زیرسایه این دو سوره قرار دارد.
(من یرغب عن مله ابراهیم الا من سفه نفسه)
جز افراد سفیه ونادان کسی از آیین و دین ابراهیم روی گردان نباشد.
امام حسین علیه السلام در بیان پیروان دین و آیین ابراهیمی می‌فرماید:
ما احد علی مله ابراهیم الا نحن وشیعتنا وسائر الناس براء.
هیچ کسی بر دین وآیین حضرت ابراهیم علیه السلام جز ما وشیعیان ما نیست و سایر مردم از دین و آیین او جدا هستند.
(الذین اذا اصابتهم مصیبه قالوا انا لله وانا الیه راجعون) .
امام حسین علیه السلام در این باره می‌فرماید:
من اصابته مصیبه فقال اذا ذکرها: (انا لله وانا الیه راجعون) جدد الله له من‌اجرها مثل ما کان له یوم القیامه.
هر گاه کسی که مصیبتی بر او وارد شده به یاد آن حادثه ناگوار افتد و بگوید.ما از خداییم و به سوی او باز می کردیم. خداوند پاداش دیگری بمانند پاداش اخروی آن به او عطا می‌کند.
(ثم افیضوا من حیث افاض الناس)
پس کوچ کنید ازهمان جایی که مردم کوچ می‌کنند.
شخصی به خدمت امیر مؤمنان علیه السلام شرفیاب شد وگفت: اگر شما دانایید مرا ازمعنای -فاس- و -اشباه الناس- و – نساس- آگاه سازید.
امیر مؤمنان علیه السلام فرمودند: یا حسین اجب الرجل.
حسین جواب این مرد را بده.
امام حسین علیه السلام فرمودند:
اما قولک: اخبرنی عن -الناس- فنحن الناس ولذلک قال الله تعالی ذکره فی‌کتابه: (ثم افیضوا من حیث افاض الناس.) فرسول الله الذی افاض الناس.
جواب سوال تو در باره معنای ناس این است که ما ناس هستیم به همین جهت خداوند در قرآن کریم فرموده‌اند.
اما قولک: -اشباه الناس- فهم شیعتنا وهم موالینا وهم منا ولذلک قال ابراهیم علیه السلام
فمن تبعنی فانه منی.
اما مراد از -اشباه الناس- آنان شیعیان وپیروان می‌باشند آنان از ما هستند چنانکه‌حضرت ابراهیم ـ درباره پیروان خود ـ فرموده‌اند: هر کس از من پیروی کند بی گمان ازمن است.
واما قولک: -النساس- فهم السواد الاعظم واشار بیده الی جماعه الناس ثم قال: اِن هم اِلاّ کالانعام بل هم اضل سبیلا،
اما مراد از -نساس- توده مردم می‌باشد ـ امام بادست اشاره به جماعت مردم کردند ـ واین آیه را تلاوت نمودند.
جواب سوال تو در باره معنای ناس این است که ما ناس هستیم به همین جهت خداوند در قرآن کریم فرموده‌اند. اما مراد از -اشباه الناس- آنان شیعیان وپیروان می‌باشند آنان از ما هستند چنانکه حضرت ابراهیم ـ درباره پیروان خود فرموده‌اند: هر کس از من پیروی کند بی گمان ازمن است.
آنان چیزی جز چهارپایان نمی باشند بلکه از آنها نیز گمراه‌ترند.
(لا یکلف الله نفسا الا وسعها)، خداوند هیج کس را جز به اندازه تواناییش‌تکلیف نمی‌کند
امام حسین علیه السلام در این باره می فرمایند: -ما اخذ الله طاقه احد الا وضع عنه طاعته ولا اخذ قدرته الا وضع عنه کلفتَه،
خدا همواره هر گاه تاب وتوان از کسی گرفت طاعت وانجام تکالیف را از او برمی‌دارد چنان که اگر قدرت از کسی گرفت سختی و فشار را از او بر می‌دارد.
سوره آل عمران
سوره -آل عمران- سومین سوره قرآن کریم و دارای دویست آیه است. این سوره ازسوره‌های مدنی است وپیامبر گرامی اسلام در فضل قرائت آن فرموده است: هرکس این سوره را قرائت کند در عوض هر آیه آن، امان ومحافظتی از آتش پل جهنم است.
(ان الله اصطفی آدم ونوحا وآل ابراهیم وآل عمران علی العالمین ذریه بعضها من بعض) بی گمان خداوند آدم و نوح و خاندان ابراهیم وعمران را برای هدایت مردم برگزید در حالی که برخی از آنان از نسل دیگری می‌باشند.
امام حسین علیه السلام تبار ونسل خود وگزینش آنان برای هدایت انسان را فرمودند:
والله ان محمدا لَمن آل ابراهیم وان العتره الهادیه لمن آل محمد، سوگند به خدا!بی شک -محمد- از نسل ابراهیم است و فرزندان پاک ومعصوم ایشان از خاندان محمد می‌باشند.
(فمن حاّجک من بعد ما جائک من العلم فقل تعالوا ندع ابناءنا وابناءکم ونساءناونساءکم وانفسنا وانفسکم ثم نبتهل فنجعل لعنت الله علی الکاذبین)
هر گاه بعد از علمی که به تو رسیده باتو به ستیزه بر خیزید به آنها بگو بیایید ما فرزندان خود را دعوت کنیم وشما فرزندان خود را، ما زنان خویش و شما زنان خود را وما نفوس خود و شما نیز نفوس خود، آنگاه مباهله کنیم ولعنت خدا را بر دروغ گویان‌قراردهیم.
امام حسین علیه السلام درباره افراد همراه پیامبر در مقابل نصارای نجران در انجام‌مباهله خطاب به مسلمانان می‌فرماید:
انشدکم الله اتعلمون ان رسول الله صلی الله علیه و آله حین دعا النصاری من اهل نجران الی‌المباهله لم یأت الا به و بصاحبته وابنیه.
سوگند می‌دهم شمارا به خدا، آیا نمی دانید که پیامبر خدا ـ که درود خدا بر اووخاندانش باد ـ در زمان مباهله با نصارای نجران کسی جز علی وهمسرش و دو فرزندش‌با خود نیاورد. و مسلمانان می‌گویند: درست است.
هر گاه بعد از علمی که به تو رسیده باتو به ستیزه بر خیزید به آنها بگو بیایید مافرزندان خود را دعوت کنیم وشما فرزندان خود را، ما زنان خویش و شما زنان خود را ومانفوس خود وشما نیز نفوس خود، آنگاه مباهله کنیم ولعنت خدا را بر دروغ گویان‌قراردهیم.
سوره نساء
سوره -نساء- چهارمین سوره قرآن کریم ودارای صدوهفتاد وشش آیه می‌باشداین سوره مدنی است وبرخی گفته‌اند به جز یک آیه و برخی گفته‌اند به جز دو آیه همه آیات‌مدنی است ودر فضل قرائت آن پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله فرموده است: هرکس این سوره‌را بخواند گویا به هر مؤمنی که ارث می‌برد صدقه داده ومانند کسی است که بنده‌ای را آزادکرده واورا از شرک نجات داده وبه اراده خداوند در میان کسانی قرار می‌گیرد که خداوند ازعذاب آنها چشم پوشی کرده است.
(اطیعوا الله واطیعوا الرسول واولی الامر منکم)، خدا را اطاعت کنید وپیامبرخدا وآنان که ولی امر شما از شمایند اطاعت کنید
امام حسین علیه السلام در بیان کسانی که -اولی الامر- هستند می‌فرماید:
فاطیعونا فان طاعتنا مفروضه اذ کانت بطاعه الله ورسوله مقرونه
قال الله: (اطیعوا الله واطیعوا الرسول واولی الامر منکم)، ازما اطاعت کنیدزیرا طاعت و پیروی ما واجب است چون – خداوند – طاعت ما را با طاعت خود و پیامبرش مقرون وهم ردیف کرده است.